W ostatnich latach zioła i naturalne metody ochrony zwierząt domowych zdobywają ogromną popularność.

Jednym z częściej wymienianych w kontekście odstraszania kleszczy jest czystek (Cistus incanus) – niepozorne zioło o pięknych kwiatach i silnych właściwościach przeciwutleniających.
Ale czy rzeczywiście może chronić naszego psa przed niebezpiecznymi pasożytami, jakimi są kleszcze?

Co to jest czystek?

Czystek to roślina należąca do rodziny czystkowatych (Cistaceae), występująca głównie na obszarach basenu Morza Śródziemnego. W medycynie ludowej był wykorzystywany już od wieków – głównie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne i antywirusowe¹.

Zawiera duże ilości polifenoli, które działają jako naturalne przeciwutleniacze, wspomagając odporność organizmu i chroniąc przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Czy czystek działa przeciwko kleszczom? 

Tutaj sprawa się komplikuje. Czystek bywa promowany jako naturalny środek odstraszający kleszcze – zarówno u ludzi, jak i u zwierząt. W przypadku psów często stosuje się go jako suplement diety w postaci suszu lub tabletek.

Czystek znajdziesz tutaj

🧪 Co mówi nauka?

Do tej pory brakuje jednoznacznych, dużych badań naukowych potwierdzających skuteczność czystka jako repelentu dla kleszczy u psów. Istnieją jednak wstępne badania oraz obserwacje użytkowników, które sugerują, że:

• regularne podawanie czystka może zmienić zapach skóry i sierści psa, czyniąc go mniej atrakcyjnym dla kleszczy²

• polifenole zawarte w czystku mogą działać wspomagająco na układ odpornościowy, co może pomóc w przypadku ukąszeń czy infekcji odkleszczowych³.

Jednym z cytowanych badań jest praca opublikowana w „BMC Veterinary Research” z 2014 roku, która badała wpływ ekstraktu z czystka (Cistus creticus) na mikroorganizmy. Choć badanie nie dotyczyło bezpośrednio kleszczy, potwierdziło działanie antybakteryjne zioła⁴.

Jak się go stosuje u psa?

Czystek można podawać psu w kilku formach:

• Susz – dodawany do karmy (1–2 łyżeczki dziennie dla średniego psa),

• Tabletki lub kapsułki – dostępne w sklepach zoologicznych i zielarskich,

• Napary – do przemywania sierści lub dodawania do wody.

‼️ Należy jednak pamiętać, że:

• efekty nie pojawiają się od razu – zwykle po 10 tygodniach regularnego stosowania;

• nie każdy pies toleruje czystek równie dobrze – mogą wystąpić biegunki lub reakcje alergiczne.

Korzyści ze stosowania czystka

Choć skuteczność przeciwkleszczowa pozostaje kwestią sporną, czystek ma szereg innych zalet:

1. Wzmacnia odporność – dzięki polifenolom i antyoksydantom.

2. Poprawia stan skóry i sierści – działa łagodząco przy alergiach skórnych.

3. Ma działanie przeciwzapalne – przydatne w stanach zapalnych dziąseł i skóry.

4. Pomaga w trawieniu – wspomaga florę bakteryjną jelit.

Ciekawostki o czystku 🧐

• W starożytnej Grecji czystek był stosowany do... perfumowania ubrań! Jego żywica, zwana ladanum, była ceniona za intensywny zapach.

• Niektóre źródła donoszą, że owce i kozy pasące się na terenach porośniętych czystkiem rzadziej zapadały na infekcje.

• W niektórych krajach czystek stosuje się jako dodatek do herbaty dla ludzi – ma łagodny, lekko żywiczny smak.

Podsumowanie – działa czy nie działa?

Czystek może być wartościowym uzupełnieniem diety psa, wspierając jego zdrowie i odporność. Jednak jako jedyny środek przeciwko kleszczom nie powinien być stosowany. Brakuje twardych dowodów naukowych, że rzeczywiście skutecznie odstrasza pasożyty.

Jeśli chcesz stosować czystek:

• skonsultuj się z weterynarzem,

• traktuj go jako wsparcie, a nie alternatywę dla tradycyjnych środków ochrony (obroże, tabletki, krople),

• obserwuj psa pod kątem reakcji alergicznych.

Przypisy